ფინანსური ტექნოლოგიები - ახალი პარაგრაფი საბანკო საქმის ევოლუციაში

ავტორები: მირზა ხიდაშელი

საკვანძო სიტყვები: საბანკო საქმე; ფინტექი; ფინანსური მომსახურება

J.E.L. Classification: E3, E4, E5

DOI: https://doi.org/10.52244/ep.2025.29.07

ციტირებისათვის: Khidasheli M., (2025) Fintech – The Next Chapter of Banking (in English). Economic Profile, Vol. 20, 1(29), p. 77–86. DOI: https://doi.org/10.52244/ep.2025.29.07

ანოტაცია. ფინანსური ტექნოლოგიების (FinTech) სწრაფმა განვითარებამ მთლიანად შეცვალა ფინანსური მომსახურების ინდუსტრია და შექმნა ახალი ფინანსური წესრიგი, სადაც Fintech ტრადიციული ბანკების პირდაპირ კონკურენტად იქცა. FinTech ინოვაციები ინიცირების ეტაპზე გამოჩნდა, როგორც საბანკო სერვისების ზედნაშენი, რომლებიც ტექნოლოგიური მიღწევების გამოყენებით აუმჯობესებდა ტრადიციული საბანკო ოპერაციების მოქნილობას. ამ ინოვაციებმა ბანკებს საშუალება მისცა გაეზარდათ ეფექტიანობა და გაეფართოვებინათ სერვისები. თუმცა, FinTech კომპანიებმა სექტორში შემოსვლის მომდევნო ეტაპზე დაიწყეს საკუთარი ფინანსური პროდუქტების წარმოება-მიწოდება. განვითარების აღნიშნული ეტაპი ეგზისტენციური გამოწვევაა საბანკო საქმის ტრადიციული პარადიგმებისთვის, რადგან FinTech კორპორაციები ციფრული ტექნოლოგიების ეპოქაში, სწრაფად და დაბალი დანახარჯებით აფართოებდნენ თავიანთი პროდუქტების ასორტიმენტს და იყენებენ ისეთ ტექნოლოგიებს, როგორიცაა ბლოკჩეინი, ხელოვნური ინტელექტი და დიდი მონაცემების ანალიტიკა. გარდა იმისა, რომ FinTech მსგავსი ევოლუცია აუარესებს საბანკო სექტორის პოზიციებს ფინანსური სერვისების მიწოდების სექტორში, გრძელვადიან პერიოდში არსებობს მაღალი რისკი, რომ ტექნოლოგიურმა კომპანიებმა სრულად გადაფარონ საბანკო სერვისები, უფრო მოქნილი და იაფი ინსტრუმენტებით.

1. Cheng, X., & Qu, Y. (2020). FinTech and financial stability: Threat or opportunity? Finance Research Letters, 47, 102667. https://doi.org/10.1016/j.frl.2021.102667 [last seen 05/04/2025]
2. Das, S. (2024, October 14). India cenbank chief warns against financial stability risks from growing use of AI. Reuters. https://www.reuters.com/technology/artificial-intelligence/india-cenbank-chief-warns-against-financial-stability-risks-growing-use-ai-2024-10-14/ [last seen 05/04/2025]
3. De Roover, R. (1948). Money, Banking and Credit in Mediaeval Bruges. Harvard University Press.
4. (2024). Fintech market trends in China: Valuation and growth projections. Retrieved from https://content-na1.emarketer.com/fintechs-secure-almost-half-new-checking-accounts [last seen 05/04/2025]
5. Financial News. (2025, February 24). Revolut wants to become the 'world's leading market maker' in challenge to Wall Street. Retrieved from https://www.fnlondon.com/articles/revolut-wants-to-become-the-worlds-leading-market-maker-in-challenge-to-wall-street-e35baff9 [last seen 05/04/2025]
6. Financial Times. (2025, February 2). HSBC app was missing targets before bank ditched it. Retrieved from https://www.ft.com/content/d89030ac-4006-4f98-9b37-8ca976ea82cf [last seen 05/04/2025]
7. Kohn, M. (1999). Early history of financial institutions. Dartmouth College Working Paper.
8. Mckinsey & Company. (2023). How FinTech is reshaping the banking industry. Retrieved from https://www.mckinsey.com/industries/financial-services/our-insights/fintechs-a-new-paradigm-of-growth [last seen 05/04/2025]
9. Neal, L. (2000). The Rise of Financial Capitalism: International Capital Markets in the Age of Reason. Cambridge University Press.
10. (2023). Competition in the digital financial services sector. Retrieved from https://www.oecd.org/en/publications/competition-fintechs-and-open-banking [last seen 05/04/2025]
11. Senyo, P. K., & Osabutey, E. L. C. (2020). Unearthing antecedents to financial inclusion through FinTech innovations. Technovation, 98, 102155. https://doi.org/10.1016/j.technovation.2020.102155 [last seen 05/04/2025]
12. Stulz M. René, (2019) - FinTech, BigTech, and the Future of Banking. Journal of Applied Corporate Finance. Volume 31, number 4, pp 86;
13. The Times. (2024, November 10). Fintechs must navigate Irish bank savings maze. Retrieved from https://www.thetimes.co.uk/article/fintechs-must-navigate-irish-bank-savings-maze-nmkn9gk5b [last seen 05/04/2025]