ჯანდაცვის სექტორში ციფრული ტექნოლოგიების დანერგვის გამოწვევები
ავტორები: თენგიზ ვერულავა
საკვანძო სიტყვები: ციფრული ტექნოლოგიები; ჯანდაცვის სექტორი; დიგიტალიზაცია
J.E.L. Classification: I1, O30
DOI: https://doi.org/10.52244/ep.2024.28.02
ციტირებისათვის: ვერულავა თ., (2024) ჯანდაცვის სექტორში ციფრული ტექნოლოგიების დანერ-გვის გამოწვევები. ეკონომიკური პროფილი, ტ. 19, 2(28), გვ. 17-25. DOI: https://doi.org/10.52244/ep.2024.28.02
ანოტაცია. ციფრული ტექნოლოგიები ფართოდ გამოიყენება ჯანდაცვის სექტორში ინოვაციური გადაწყვეტილებების მისაღებად და დარგში არსებული პრობლემების გადასაჭრელად. ხარისხიან მონაცემებს შეუძლია გააუმჯობესოს პაციენტების კეთილდღეობა და შეამციროს მომსახურების ღირებულება. ჯანდაცვის სექტორში ციფრული ტექნოლოგიები შედარებით ნაკლებად არის განვითარებული სხვა ინდუსტრიებთან შედარებით, რაც ნეგატიურად მოქმედებს ჯანდაცვის სისტემის ეფექტიან განვითარებაზე. ნაშრომის მიზანია იმ ფაქტორების იდენტიფიცირება, რომლებიც ხელს შეუწყობს დიგიტალიზაციას ჯანდაცვის სექტორში.
გამოყენებული ლიტერატურა:
- Barony Sanchez RH, Bergeron-Drolet LA, Sasseville M, Gagnon MP. (2022). Engaging patients and citizens in digital health technology development through the virtual space. Front Med Technol. 25;4:958571.
- Kasoju N, Remya NS, Sasi R, Sujesh S, Soman B, Kesavadas C, Muraleedharan CV, Varma PRH, Behari S. (2023). Digital health: trends, opportunities and challenges in medical devices, pharma and bio-technology. CSIT. 11(1):11–30.
- Eden, R., Burton-Jones, A., Scott, I., Staib, A., & Sullivan, C. (2018). Effects of eHealth on hospital practice: synthesis of the current literature. Australian health review : a publication of the Australian Hospital Association, 42(5), 568–578.
- Stoumpos AI, Kitsios F, Talias MA. (2023). Digital Transformation in Healthcare: Technology Acceptance and Its Applications. Int J Environ Res Public Health. 15;20(4):3407.
- Abrahams, M., & Matusheski, N. V. (2020). Personalised nutrition technologies: a new paradigm for dietetic practice and training in a digital transformation era. Journal of human nutrition and dietetics : the official journal of the British Dietetic Association, 33(3), 295–298.
- Masłoń-Oracz A., Ojiambo J., Kevin O. Research and Innovation Forum 2020: Disruptive Technologies in Times of Change. Springer; Cham, Switzerland: 2020. Digital Economy as a Driver of Sustainable and Inclusive Growth in Africa—Case Study; 605–616.
- Bukowski, M., Farkas, R., Beyan, O., Moll, L., Hahn, H., Kiessling, F., & Schmitz-Rode, T. (2020). Implementation of eHealth and AI integrated diagnostics with multidisciplinary digitized data: are we ready from an international perspective?. European radiology, 30 (10), 5510–5524.
- Anwar M., Joshi J., Tan J. (2015). Anytime, anywhere access to secure, privacy-aware healthcare services: Issues, approaches and challenges. Health Policy Technol. 4:299–311.
- Cobelli N., Chiarini A. (2020). Improving customer satisfaction and loyalty through mHealth service digitalization: New challenges for Italian pharmacists. TQM J. 32:1541–1560.
- Duplaga M. (2013). The acceptance of e-health solutions among patients with chronic respiratory conditions. Telemedicine journal and e-health : the official journal of the American Telemedicine Association, 19(9), 683–691.
- Ochnik D, Cholewa-Wiktor M, Jakubiak M, Pataj M. (2024). eHealth tools use and mental health: a cross-sectional network analysis in a representative sample. Sci Rep. 14(1):5173.
- Krupinski, E. A., Antoniotti, N., & Bernard, J. (2013). Utilization of the American Telemedicine Association's clinical practice guidelines. Telemedicine journal and e-health : the official journal of the American Telemedicine Association, 19(11), 846–851.
- Moffatt, J. J., & Eley, D. S. (2011). Barriers to the up-take of telemedicine in Australia--a view from providers. Rural and remote health, 11(2), 1581.
- Snoswell CL, Taylor ML, Comans TA, Smith AC, Gray LC, Caffery LJ. Determining if Telehealth Can Reduce Health System Costs: Scoping Review. J Med Internet Res. 2020 Oct 19;22(10):e17298.
- Wootton, R., Geissbuhler, A., Jethwani, K., Kovarik, C., Person, D. A., Vladzymyrskyy, A., Zanaboni, P., & Zolfo, M. (2012). Long-running telemedicine networks delivering humanitarian services: experience, performance and scientific output. Bulletin of the World Health Organization, 90(5), 341–347D.
- Jennett, P. A., Affleck Hall, L., Hailey, D., Ohinmaa, A., Anderson, C., Thomas, R., Young, B., Lorenzetti, D., & Scott, R. E. (2003). The socio-economic impact of telehealth: a systematic review. Journal of telemedicine and telecare, 9(6), 311–320.
- Qaddoumi, I., & Bouffet, E. (2009). Supplementation of a successful pediatric neuro-oncology telemedicine-based twinning program by e-mails. Telemedicine journal and e-health : the official journal of the American Telemedicine Association, 15(10), 975–982.
- Stanberry B. (2006). Legal and ethical aspects of telemedicine. Journal of telemedicine and telecare, 12(4), 166–175.
- Chiang D.-L., Huang Y.-T., Chen T.-S., Lai F.-P. Applying time-constraint access control of personal health record in cloud computing. Enterp. Inf. Syst. 2020;14:266–281.